- HABER 7 – ÖZEL
Rusya, Soğuk Savaş’tan sonra ABD ile anlaşma imzaladı BAŞLANGIÇantlaşmadan çekildi. Devlet Başkanı Vladimir Putiniki ülke arasındaki nükleer balistik füze yeteneklerini kısıtlamayı amaçlayan anlaşmayı rafa kaldıran maddeyi imzaladı.
Böylece Rusya’nın nükleer alandaki hamleleri son 30 yıldan farklı olarak dışarıya kapalı olacaktır. Yani Moskova’nın iradesi olmadan dışarıdan kontrol etmek mümkün olmayacaktır.
Uzmanlar, Putin’in hamlesini siyasi düzlemde değerlendirirken, bu gelişmenin Ukrayna-Rusya savaşının birinci yıl dönümünde gerçekleştiğini vurguladı. Stratejistlerin ortak endişesi, Ukrayna topraklarındaki işgalin diğer ülkelere sıçrayıp sıçramayacağı.
Uluslararası arenada manşetleri süsleyen konu hakkında Haber 7’yeDeğerlendirenler arasında Savunma Stratejisi ve Güvenlik Uzmanı Yusuf Alabarda, Prof. Dr. Cet Atun ve Doç. Dr. Talha Köse oradaydı. İşte; Alabarda, Atun ve Köse’nin açıklamaları:
ALABARDA: “BU BİR BAŞLANGIÇ”
Haber 7’ye Rusya’daki son gelişmeyle ilgili açıklama yapan Savunma Stratejisi ve Güvenlik Uzmanı Yusuf Alabarda, Moskova’nın nükleer gücünü daha da geliştirebileceğini ifade etti:
Alabarda, ” Tabii bu antlaşma yürürlükten kaldırılırsa Rusya silah hinterlandını kullanıma hazır hale getirme, geliştirme ve savaşın son bölümlerinde kullanma sinyali veriyor. Sözleşme gereği yanılmıyorsam yıl içinde 18 kez üretim alanları denetlendi. “Kurallara uyuyor mu, uymuyor mu?” ki… İlk etkisini burada gösterecek. Rusya, kendi ülkesinde nükleer silah denetimi yapacak bir heyeti kabul etmeyecektir. Bu bir başlangıç…” söz konusu.
SAVAŞ FARKLI NOKTALARA Sıçrayabilir
ABD’nin Ukrayna’daki işgal bölgesinde Rusya’yı rahatsız ettiğini belirten Güvenlik Uzmanı Alabarda, savaşın farklı noktalara sıçrayabileceğini değerlendirdi:
Alabarda: ” Belki Doğu Avrupa’da bir çatışma başlayabilir ama bu devam eden süreçte küresel ölçekte bir savaşa dönüşebilir. Saraybosna’da Arşidük Ferdinand’ın vurulduğu sahneyi ve Pearl Harbor’da Japonların saldırdığı sahneyi bizzat gördüm. Bunlar gün yüzüne çıkınca özellikle Bosna’da bir veliaht prensin vurulması tüm dünyanın birbiriyle savaşa girmesine neden oldu. O dönemde kimse bunu beklemiyordu ama oldu… Aynı şekilde bu gelişmenin nerede duracağını kestirmek zor ama tetikleyici olabilir diye düşünüyorum.‘ diyerek açıklamasını tamamladı.
RUSYA’DAN BATI’YA MESAJ
Uluslararası İlişkiler Profesörü. Dr. Ata Atun, Rusya’nın START anlaşmasından çekilmesini Batı’ya bir mesaj olarak yorumladı:
“Bana göre Rusya burada Batı’ya bir mesaj veriyor. ‘ Bana çok dokunma, Ukrayna’ya çok gitme, Temelde bu teftişten çıkıyorum, gerekirse nükleer silah kullanırım. “Elbette blöf olabilir. Ancak bu bahiste her söz ciddiye alınmalıdır. Rusya’nın ABD’ye ve Avrupa Birliği’ne verdiği ‘Buraya kadar gidersen canını yakarım’ uyarısı var sanırım.”
“İSVEÇ VE FİNLANDİYA ALTTA”
İskandinavya’da İsveç ve Finlandiya’nın tehdit altında olduğunu belirten Prof. Dr. Atun, ” İsveç ve Finlandiya diken üstünde diyebiliriz. Başları büyük belada. Aslında korkuyorlar… Çünkü Baltık bölgesine bakarsanız Finlandiya ve Rusya’nın uzun sınır şeritleri olduğunu görebilirsiniz. Doğal olarak bundan korkuyorlar. Norveç, diğer İskandinav ülkelerinden koparak NATO’ya çok erken girdi. Bu iki ülkenin olağan ‘Tarafsız kalacağız’ açıklaması vardı ama ‘tarafsızlık’ın bu noktada pek makul olmadığını söylemek mümkün.dedi.
“BU BİR FAZ ANLAŞMASI OLDU”
SETA’dan Doç. Dr. Talha Köse, START anlaşmasının detaylarından bahsederken, ‘tehdit algısını’ düzenlemesi açısından işe yaradığını kaydetti:
“Soğuk Savaş’tan sonra yeni bir sistem oluşturma çabaları vardı. O dönemde iki devlet arasında barış anlaşması imzalanmamıştı ancak bu tür girişimlerle yeni bir sistemin sonunu çizmek için çalışmalar yapılıyordu. Başlangıç anlaşması yapıldı. süreçteki en değerli gelişmelerden biri. Nükleer silahlar bağlamında, büyük güçlerin ortasında.”
Doç. Dr. Köse, ” Ancak Putin’in bunu gündeme getirmesi, Batı ve ABD ile oluşabilecek yeni istikrarın kendileri tarafından kabul edilmemesi ve bunun sonucunda Ukrayna-Rusya savaşının boyut değiştirip dönüşmesi olarak suçlanıyor. Rusya-Batı savaşına dönüştü. Bu saldırı son yardım, Avrupa Birliği’nin attığı adımlar, Ukrayna’ya yeni tank ve silahların nakli söz konusu olduğunda sembolik olarak değerliydi. Joe Biden da Kiev’e giderek Ukrayna’nın yanında olduğunu açıkça gösterdi. Zamanla Rusya’da ‘Bu savaş Batı ile aramızda bir savaş’ bilinci yerleşmeye başladı.” sözlerini kullandı.
