Türkiye genelinde konuştuğumuz birçok Ziraat Odası başkanı, uzman ve çiftçinin ortak bir kaygısı var: Ekim alanlarının kuruması ve yeterli yağışın olmaması, çalışmalarda verimin düşmesine neden oldu. Adana’da mısır tarlaları, Gaziantep’te fıstık, zeytin, karpuz ve üzüm bağları ile çoğu yer etkilendi.
HASAT İLERİ ÇEKİLMİŞTİR
Adana Seyhan Ziraat Odası Başkanı Yaşar Özkan, kendi arazisi dahil birçok arazinin sıcaklıklardan büyük ölçüde etkilendiğini belirterek, “Adana’da ağustos ayında mısır hasadı yaparken bu sıcaklıklar vardı. Aşırı sıcaklar mısır tarlalarının hasat tarihini 15-20 gün öne itti. Ürünlerde yüzde 20-25’lik bir kayıp olacağını tahmin ediyoruz. Son arabaya bindim arabanın termometresi 54 dereceyi gösteriyordu. Ve siz tarlada çalışan işçileri, biz çiftçileri düşünün. Sahada yürüyemiyorum” dedi.
Adana’da çiftçilik yapan Mehmet Özkan ve Hüseyin Atlı, tarlalarında verim kaybı yaşandığını belirterek, mısırın kurutulmasının tepeden başladığını kaydetti. Çiftçilerden Mehmet Özkan, “Adana’nın Seyhan ilçesine bağlı Gökçeler mahallesinde çiftçilik yapıyorum. Aşırı sıcaklıklardan dolayı bu yıl mısırlarımızda anormal kuruma meydana geldi. Sağlıklı bir mısırda kurutmanın kökten başlayıp yukarı doğru gitmesi gerekir, ancak kurutma yukarıdan aşağıya doğru gerçekleşir. Bu da mısırımızda verim kaybı olacağı anlamına geliyor” dedi.
İLAÇ KULLANIMI ARTTI
Gaziantep Ziraat Odası Başkanı Cuma Yiğit de bölgede yetişen birçok eserin rekoltesinin düştüğünü kaydederek, “Bölgemizde fıstık, zeytin, bağ var. Son yağmurlar biraz iyiydi ama fıstığa zarar verdiler. Çiftçi, yüksek sıcaklıklardan dolayı ilacı iki kez atarsa, dört kez atmak zorundadır. İlaç almazsan işe yaramaz. sorunlu bir durumdayız. Mevsimlerin değişmesinden dolayı tüm işlerde bir azalma yaşanıyor. Bu yıl sonbaharda yağan yağmurlar nedeniyle buğday hasadı oldukça yeterliydi. Diğer işlerde hep bir azalma oluyor. Endişemiz bazı illerde yetişecek eserlerin artık üretilmeyecek olması. Güneydoğu bölgesi Gaziantep olsun, Şanlıurfa, Siirt olsun, bunlar hep fıstıklı bölgeler. Fıstık olmasa da buradaki çiftçi israf ediyor. Çiftçiye takviye yapılmalı” dedi.
GÜNDÜZ SULAMASI YANMAKTADIR
Konya Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Burak Kırkgöz, yüksek sıcaklıkların mısırı çok etkilediğini belirterek, “Diğer mahsullerdeki aşırı sıcaklıklar da bitkileri strese sokuyor. Burada çiftçilerin sulamaya çok dikkat etmesi gerekiyor. Sulama mümkün olduğunca akşamları yapılmalıdır. Gündüz sulama sırasında bazen su taneciklerinin yaprakların üzerinde kalması bitkilerde güneş yanıklarına neden olabilir. Bu stres artık yeşil ürün dediğimiz mısır, ayçiçeği, pancar gibi ürünlerde olabiliyor.
ÜRÜN KALİTESİ DÜŞTÜ
Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan, buğdayda verimin çok iyi ancak kalitenin kötü olduğunu belirterek, “Bu Trakya’nın tamamında böyle. Edirne ve Tekirdağ’a göre en verimsiz bölge bizdik. En çok verimi aldık ama kalite yok. Diğer bölgelerde hem verim hem de kalite eksik. Kalite derken un oranını kastediyorum. Ayçiçeklerinin neden olduğu yüksek sıcaklık ve nem nedeniyle bazı bölgelerimizde mantar hastalıkları meydana geldi. Buradaki en büyük sorunumuz barajlarımız ama barajlar hala eski sistem, 30 yıl önce yapılan barajlar. Bunlarda kapalı sulamaya geçmemiz gerekiyor. Hala bahçeyi sulıyoruz, bu da su kayıplarını çok yüksek seviyelere çıkarıyor. Bu şekilde sulama yaptığımızda o da buharlaşıyor. Buharlaşma ayrıca bitki hastalıklarına da neden olur. Kapalı sisteme geçersek su kaybını yüzde 60 oranında hızla engellemiş oluruz. Daha geniş alanı sulayabileceğiz. Ayrıca buharlaşma sayesinde daha sağlıklı ve kaliteli ürünler elde edebileceğiz” dedi.
HASTALIKLAR ARTTI
Gaziantep’te Ziraat Yüksek Mühendisi Mehmet Yaşar, bölgede üretim olmamasının üreticiyi mağdur ettiğini belirterek, “Sıcaklar karpuzda çatlamalara neden oldu. Bütün karpuzlar ikiye bölünür. Hiçbiri kullanılmayacak ve sahalar tamamen sökülecek. Karpuzun fiyatının artmasının nedeni budur. Antep fıstığı, hıyar ve hıyar üretiminde de durum aynıdır. Yağışların ve sıcaklıkların ani baskılanması nedeniyle kök hastalıkları arttı. İlaçlama ve gübreleme programları sıcak havaya uyum sağlayacak şekilde yapılmalıdır. Aksi takdirde, çiftçiler tüm araziyi kaldırıp yeniden dikmek zorunda kalıyor. Bu da maliyetlerin, giderlerin ve piyasadaki fiyatların artmasına neden oluyor” dedi.
Gaziantep’te çiftçilik yapan Rıfat Dağdelen, “Karpuzlarımız sıcaktan zarar gördü. Bu yıl sonuç alamadık. Yaklaşık 3 bin dönüm arazi zarar gördü. Geçim kaynağım bu, 850 bin lira zararım var. Zararlı olan tüm ürünleri imha ettik” dedi.
